معرفی مرکز تحقیقات

تقویت رابطه بین صنعت و دانشگاه به ‌عنوان یکی از عوامل مهم تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و به منظور کمک به جهش تولید از موضوعات مهمی است که این روزها در دانشگاه­ها به‌عنوان یکی از سیاست‌های اصلی دنبال می‌شود. در این میان نمی‌توان نقش مراکز تحقیقاتی را نادیده گرفت، چراکه این مراکز ضمن تکمیل حلقه اتصال صنعت و دانشگاه با ایجاد بستری مناسب به ‌منظور انجام تحقیقات کاربردی نسبت به رفع نیاز‌های فناورانه کشور گام برمی‌دارند. با توجه به اهمیت موضوع بهره­وری انرژی در جهش تولید و توجه به مسائل ایمنی در حفظ تجهیزات، نیروی انسانی و منابع ارزشمند ملی، توجه و لزوم تحقیقات در موضوعات مرتبط با انرژی و ایمنی در کاربردهای صنعتی، کشاورزی، اداری و خانگی اجتناب ناپذیر است. به جهت آشکار نمودن هرچه بیشتر جایگاه این دو موضوع، وضعیت مصرف انرژی در ایران در ادامه بیان شده است و سپس به بحث ایمنی پرداخته شده­است. 

متاسفانه همچنان سیاست‌های اصلاح الگوی مصرف در کشور به خوبی اجرایی نشده و با آن فاصله زیادی داریم. به عنوان مثال، ایران بیشتر از کل اروپا گاز مصرف می‌کند. هم‌اکنون متوسط مصرف گاز در ایران چهار برابر متوسط جهانی و سرانه مصرف گاز هر ایرانی 10 برابر مردم کشورهای اروپایی است. مصرف گاز در کشور به اندازه کل مصرف نفت در اروپا است و ایران به عنوان سومین مصرف کننده در ردیف پرمصرف ترین مصرف‌کنندگان گاز طبیعی در دنیا قرار دارد.

ایمن سازی واحدهای صنعتی، اداری، خانگی و کشاورزی به منظور کاهش حوادث امری لازم و ضروری است. این مهم به ویژه در کاربردهای صنعتی با استفاده از سامانه­های اعلان و اطفاء حریق و همچنین بکارگیری روشی سیستماتیک بر روی مقاصد طراحی و عملیاتی پروژه­های موجود و در حال کار یا در فاز طراحی (به منظور استخراج انحرافات محتمل از شرایط طراحی و عملیاتی واحد و بررسی و تحلیل عواقب و مخاطرات یا شرایط بر هم زننده شرایط عملیاتی مطلوب) عملی خواهد شد که معمولا کمتر مورد توجه قرار می­گیرد. متاسفانه نگاه به استفاده از سامانه­های اطفاء حریق و بحث Hazop در ایران به صورت استفاده از روش­ها یا ابزارهایی شیک بوده که عملا تنها باعث تحمیل هزینه­هایی غیر ضروری می­شوند درحالی که استفاده از چنین روش­ها و ابزارهایی تنها زمان بروز خسارات اهمیت خود را نشان داده و مورد توجه قرار می­گیرند. 

وضعیت مصرف برق در ماه­های گرم سال و گاز در ماه­های سرد سال در استان گیلان، همچنین وجود شهرک­های صنعتی، کارخانه­ها و صنایع دارویی و لبنی، کشتی سازی، کارخانجات تولید چای، چوب، گلخانه­ها و سایر واحدهای تولیدی و صنعتی در حال کار در استان و لزوم توجه به بهره­وری انرژی و ملزومات ایمنی، نیاز به وجود مرکزی تحقیقاتی با تمرکز بر دو موضوع انرژی و ایمنی با هدف رفع مشکلات و نیازمندی­ها را توجیه می­کند. بر اساس آنچه گفته شد، مرکز تحقیقات انرژی­های نو و ایمنی انرژی در دانشگاه گیلان به عنوان بزرگترین دانشگاه در سطح استان با تکیه بر توانمندی­های اعضای هیئت علمی مجرب در حوزه پژوهش و صنعت با رویکرد حل مشکلات استان و کشور در دو حوزه انرژی و ایمنی در سال 1400 تاسیس گردید و در حال فعالیت می­باشد.

این مرکز تحقیقات متشکل از دو گروه پژوهشی انرژی و ایمنی و آماده ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی و صنعتی می‌باشد.

نظر به اینکه مرکز تحقیقات زیر نظر دانشگاه گیلان در حال فعالیت است و دانشگاه از یک آزمایشگاه مرکزی و آزمایشگاه­های دانشکده­ها و گروه­های آموزشی مختلف بهره می­برد، بخش عمده­ی نیازهای آزمایشگاهی مرکز تحقیقات با استفاده از امکانات موجود در دانشگاه محقق می­گردد. با این وجود مرکز تحقیقات به تدریج در حال مجهز شدن به تجهیزات و امکانات مدرن روز و آماده خدمت رسانی در محورهای مرتبط با آزمایشگاه­های زیر می­باشد.

الف- آزمایشگاه انرژی­های نو

ب- آزمایشگاه مکانیک سیالات

ج- آزمایشگاه انتقال حرارت

د- آزمایشگاه ترمودینامیک

اهداف و برنامه­ ها

به منظور مرتفع نمودن مشکلات به روز مرتبط با دو زمینه انرژی و ایمنی در استان گیلان و کشور و همچنین گسترش ارتباطات میان مرکز با صنعت و سایر مراکز تحقیقاتی در حوزه­های مختلف آموزشی، پژوهشی و صنعتی، اهداف مرکز تحقیقات انرژی­های نو و ایمنی انرژی دانشگاه گیلان به شرح زیر سازمان یافته است:

اهداف عمومی

1. ایجاد پایگاه مناسب برای محققین در زمینه تبدیل انرژی، کاهش مصرف انرژی، انرژی‌های نو و ایمنی

2. همکاری با ارگان‌های ذی­ربط جهت تدوین استانداردهای ملی و بین‌المللی

3. افزایش کیفیت و سطح ارتباط میان دانشگاه از طریق ارائه راه حل­ها و راه­کارهای علمی برای رفع مشکلات

4. افزایش ارتباط و تبادل دانش و تکنولوژی با مراکز تحقیقاتی داخل و خارج از کشور

5. تقاضا محور نمودن و جهت دادن به پایان نامه­های تحصیلات تکمیلی

6. تربیت نیروی تحصیلکرده ماهر از طریق برگزاری دوره ها و کارگاه­ها با استفاده از متخصصان در حوزه صنعت و فراهم نمودن هرچه بهتر اشتغال فارغ التحصیلان

7. تولید دانش فنی و تکنولوژی

زمینه­ های فعالیت در حوزه انرژی

1. کاهش مصرف انرژی در ساختمان­ها، صنایع و ممیزی و برچسب انرژی

2. تولید تکنولوژی، ساخت مواد یا تجهیزات و تحقیق در حوزه کاهش مصرف انرژی در ساختمان­ها (طراحی اقلیمی، پتانسیل سنجی و استفاده از انرژی،های تجدیدپذیر، برچسب انرژی و ...) و هوشمندسازی آنها. فرآهم نمودن، بومی سازی، یا به روز نمودن و فروش نرم افزارهای مورد استفاده در این حوزه

3. بررسی راه­کارهای جایگزینی منابع انرژی تجدیدناپذیر با منابع انرژی تجدیدپذیر

4. تحقیق در زمینه منابع انرژی جدید و بکارگیری آن در شبکه‌های قدرت

5. بررسی منابع انرژی محلی

6. استفاده از روش‌های علمی و عملی درکاهش مصرف انرژی تجدیدناپذیر

7. کاهش تلفات و مصارف داخلی در شبکه‌های برق و مراکز صنعتی

8. برنامه‌ریزی نوین در سیستم‌های تولید پراکنده، سیستم‌های قدرت و شبکه های توزیع

9. ارائه سیستم‌های کنترل پیشرفته در نیروگاه‌ها و مراکز صنعتی

1. ارزیابی ریسک و شناسایی مخاطرات فرآیندی به روش HAZOP

2. ارزیابی ریسک و شناسایی مخاطرات عمومی به روش  HAZID

3. انجام مطالعات سطح خدشه ناپذیری ایمنی (SIL) در واحدهای صنعتی

4. مطالعات اطمینان پذیری سیستم ها و در دسترس بودن تولید (RAM)

5. آنالیز لایه­های حفاظتی (LOPA)

6. تجزیه و تحلیل حوادث

7. بکارگیری روش های خاص تحلیل مخاطرات نظیر Check List, What If, FTA, ETA, FTA, & FMEA

8. تدوین طرح واکنش اضطراری براساس مدلسازی پیامدها و ارزیابی ریسک

9. ارزیابی پیامدهای ناشی از انفجار، آتش سوزی و نشت مواد سمی در واحدهای صنعتی

10. ممیزی های ساختاری سازمان ها و تجهیزات در حوزه ایمنی بر اساس الگوهای MARSCH

11. تجزیه و تحلیل خطرات/ایمنی مشاغل (JHA/JSA)

12. تحقیق در زمینه ساخت ادوات سامانه­های اعلان و اطفاء حریق، استفاده و گسترش طراحی به روز این سامانه­ها، فراهم نمودن، بومی سازی، به روز نمودن و فروش نرم افزارهای مورد استفاده در این حوزه

مدیریت

اعضاء هیات علمی

اعضاء وابسته غیر هیئت علمی

استان گیلان – شهرستان رشت - کیلومتر پنجم بزرگراه رشت به تهران – مجتمع دانشگاهی دانشگاه گیلان –  دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه گیلان         

تلفن :  44086046 – ۰۱۳

فکس :

Website: https://rcrees.guilan.ac.ir/

E-mail: rcrees@guilan.ac.ir